wtorek, 3 lutego 2015

Kwarta, uncja czy pół litra?

Przeliczałyśmy już wspólnie temperaturę, wagę, łyżeczki i kubki, a że w mailach pytałyście jeszcze o przeliczanie płynów na litry i inne jednostki, dziś trochę "popływamy". Bo powszechny w użyciu litr wcale nie jest jedyną jednostką, jaką posługują się ludzie na świecie. Ba, jeszcze niedawno w Polsce wiele rzeczy przeliczało się na kwarty. Sama pamiętam, jak moja babcia w ten sposób przeliczała mleko. Więc jak to jest z tym litrem...?



Z litrem jest chyba najprościej, bo większość miarek, które mamy w domu określają pojemność właśnie w litrach i mililitrach. Ale już w krajach imperialnych możemy spotkać się z innymi jednostkami. Jedną z nich jest pinta.

Pinta, czyli inaczej półkwarta to jednostka, którą stosuje się głównie w Stanach Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii oraz Irlandii. W USA stosowane są dwie pinty - sucha i mokra. Jako jednostka miary pinta jest obecnie stosowana w Wielkiej Brytanii, Irlandii i Kenii jako miara piwa sprzedawanego w kuflach. A ile to jest?

1 pinta = ok. 570 ml = 20 uncji objętości (o których za chwilę)


Jeszcze szyba ściągawka do przeliczania przepisów:
1/4 pinty = ok. 150 ml
1/2 pinty = ok. 275 ml
1 i 3/4 pinty = 1 litr
2 pinty = 1,1 litra
3 pinty = 1,7 litra

O przeliczaniu na kubki już pisałam osobnego posta, więc nie będę się powtarzać - może tylko mała ściągawka dla powtórzenia:
1/2 kubka = 125 ml
1 kubek = 250 ml
2 kubki = 500 ml
3 kubki = 750 ml
4 kubki = 1 litr... itd.
Nie oznacza to jednak, że kubek mieści również 250 g mąki czy cukru - aż tak łatwo nie jest i ta waga dla każdego produktu jest inna. Jeśli nie pamiętacie, zapraszam do posta "Jeden kubek czyli ile?"

Przy temacie pojemności musimy sięgnąć do jeszcze jednej jednostki, która jest stosowana w krajach anglosaskich, a mianowicie uncja objętości. To jednostka, która oznaczana jest skrótem fl. oz. - takie oznaczenia możecie często spotkać na kosmetykach.


1 taka uncja objętości to ok. 30 ml. Piszę około nieprzypadkowo - bo inaczej przeliczana jest uncja w krajach angielskich, a inaczej w USA. W tym pierwszym przypadku to 28,4 ml, w drugim - 29,6 ml.
I jeszcze szybka ściągawka:
3,5 fl.oz. = 100 ml
4,5 fl. oz. = 125 ml
5 fl. oz. = 150 ml
7 fl. oz. = 200 ml
9 fl. oz. = 250 ml
10 fl. oz. = 275 ml
11 fl. oz. = 300 ml
14 fl. oz. = 400 ml
18 fl. oz. = 500 ml
20 fl. oz. = 570 ml
26 fl. oz. = 750 ml
35 fl. oz. = 1 litr
40 fl. oz. = 1,1 litra
46 fl. oz. = 1,3 litra
60 fl. oz. = 1,7 litra
70 fl. oz. = 2 litry

Czyli podsumowując wszystkie posty przeliczeniowe:
Temperatura wrzenia wody = 100 st. Celsjusza = 212 st. Fahrenheita
Temperatura zamarzania wody = 0 st. Celsjusza = 32 st. Fahrenheita
1 litr = 1,76 pinty
1 pinta UK = 568 ml
1 pinta USA = 16 fl. oz.
1 fl.oz. = 28,4 ml
1 ml = 0,035 fl. oz.
1 kubek = 250 ml

Myślę, że w tym całym misz maszu pojemności warto docenić stary, poczciwy litr i zdecydowanie się posługiwać tym, co dla nas dobre i sprawdzone.


I jeszcze ciekawostka na zakończenie...
  • 1 l wody destylowanej rzeczywiście waży 1 kg. Ale nie oznacza to, że tak samo jest wodą z kranu. Woda wodociągowa, zawiera pewne zmienne ilości jonów nieorganicznych oraz inne śladowe zanieczyszczenia, ma nieco mniejszą gęstość od wody destylowanej. Różnice w gęstości między wodą destylowaną i wodociągową mogą dochodzić do ok. 2%. Ponadto gęstość wody destylowanej zmienia się z temperaturą w granicach 10%.
A Wy spotkałyście się z innymi jednostkami niż litry?